Τελευταία βόλτα στον Αλιάκμονα

«Θέλαμε να απολαύσουμε για τελευταία φορά το πανέμορφο φαράγγι του Αλιάκμονα. Γι΄ αυτό κι ακολουθήσαμε με τα καγιάκ μας τη φυσική ορμή του ποταμού, προτού πνιγεί στην υπό κατασκευή τεχνητή λίμνη. Τους επόμενους μήνες θα εγκλωβιστεί στις τουρμπίνες παραγωγής ενέργειας, στο σχεδόν έτοιμο νέο φράγμα της ΔΕΗ...».

Ταξίδεψαν επτά ώρες από την Αθήνα για να χαρούν την αποχαιρετιστήρια υδάτινη κατεβασιά τους. Οκτώ έμπειροι καγιάκερ, όλοι μέλη της Αθηναϊκής Λέσχης Καγιάκ, είπαν το περασμένο Σαββατοκύριακο το δικό τους «αντίο» στον αγαπημένο τους, μεγαλύτερο ελληνικό ποταμό, τον Αλιάκμονα, έκαναν κουπί και στον παραπόταμό του, τον Βενέτικο. «Μπήκαμε λίγο σφιγμένοι, καθώς ξέραμε πως θα είναι δύσκολα τα πράγματα, λόγω της βροχής που προηγήθηκε και είχε ανεβάσει κι άλλο τα νερά. Στο τέλος όμως, όπως πάντα, αποζημιωθήκαμε, η χαρά μας ήταν έκδηλη που τα καταφέραμε στη διέλευσή μας. Είπαμε ωστόσο όλοι μας “κρίμα”, μια και ήταν το τελευταίο ραντεβού μας εκεί: ήταν η τελευταία αναμνηστική, τετράωρη, διαδρομή μας στο Κόκκινο Φαράγγι, μεταξύ Κοζάνης και Γρεβενών, στον λεγόμενο Αλιάκμονα Β΄- το πιο δύσκολο, μήκους 12 χιλιομέτρων, τμήμα του ποταμού. Αυτό που από το 2011 θα χαθεί στην τεχνητή λίμνη του νέου υδροηλεκτρικού έργου, του Αγίου Ιλαρίωνα, του πέμπτου κατά σειρά στην περιοχή, πιθανότατα όχι και του τελευταίου. Με δυο λόγια, δυστυχώς ένα από τα σπουδαιότερα ελληνικά ποτάμια, σ΄ ένα μοναδικό τοπίο, δεν θα υπάρχει από του χρόνου, τουλάχιστον με τη μορφή που έως τώρα το έχουμε γνωρίσει...», λέει στα «ΝΕΑ» ο επικεφαλής της ομάδας «Οι φίλοι των ποταμών» Νίκος Μαυρής.
Προορισμός τακτικών αποδράσεών τους χρόνια τώρα, αναπόφευκτα ο Αλιάκμονας φέρνει στη μνήμη τους παλαιότερες εκδρομές τους. «Εμείς οι λάτρεις του καγιάκ και του ράφτινγκ θα θυμόμαστε ένα πραγματικά υπέροχο ποτάμι, που κυλά μέσα σ΄ ένα βαθύ κι εντυπωσιακό φαράγγι, σχηματίζοντας τέσσερα από τα μεγαλύτερα περάσματα άγριου νερού που συναντάμε σε ελληνικούς ποταμούς! Πρόκειται για έναν οικολογικό παράδεισο, με τα περισσότερα πτηνά, ερωδιούς, πάπιες κι ένα σωρό άλλα. Μιλάμε όμως και για ένα φυσικό εμπόδιο μεγάλης δυσκολίας που λόγω της υψηλής στάθμης του δεν το περνά εύκολα ο οποιοσδήποτε. Φίλοι μας μάλιστα έχουν κινδυνέψει στο παρελθόν, άλλοι άπειροι καγιάκερ έχουν χάσει εκεί και τη ζωή τους. Είναι ίσως το μοναδικό ελληνικό ποτάμι με τόση πίεση νερού, τα υπόλοιπα είναι ρηχά και στενά συνήθως. Αποτελεί και το πιο γοητευτικό υδάτινο καταφύγιό μας, καθώς συνδυάζει την ξεχωριστή ομορφιά της φύσης- ένα μεγάλο φαράγγι, με μια σειρά από τεχνικές ιδιαιτερότητες για να το διασχίσεις», λέει ο κ. Μαυρής.

Αλλαγή σκηνικού

Ηδη το τοπίο στην περιοχή έχει εμφανώς αλλάξει, όπως διαπίστωσε πρόσφατα και ιδίοις όμμασι. «Είδαμε πως ουσιαστικά το φράγμα έχει στο μεγαλύτερο μέρος του ολοκληρωθεί, υψώνεται ώς τα 130 μέτρα. Η λίμνη που θα σχηματιστεί, μόλις γίνει η έμφραξη του αγωγού εκτροπής και γεμίσει το φράγμα, θα καταλήγει ώς την περιοχή Νησί, θα ισοπεδώνει δηλαδή τη φυσική ροή του μέσα στο φαράγγι. Ταυτόχρονα, και σπάνια γεωλογικά μνημεία, βράχινοι όγκοι που υψώνονται δίπλα του, ηλικίας έως και 270 εκατομμυρίων χρόνων, κινδυνεύουν να χαθούν...», λέει ο κ. Μαυρής και συμπληρώνει: «Τώρα πια είμαστε υποχρεωμένοι να αρκεστούμε στο πιο εύκολο κομμάτι του ποταμού, στον Αλιάκμονα Α΄, που δεν έχει όμως καμία σχέση σε αγριάδα τοπίου, στις εικόνες που συνηθίσαμε. Από κει και πέρα, εναλλακτικές διαδρομές- λύσεις για εμάς τους λάτρεις των ποταμών και των αθλημάτων τους θα είναι στο εξής ο Αώος στα Ιωάννινα, ο Κρικελοπόταμος στην Ευρυτανία κι ο Ερύμανθος στην Πελοπόννησο».