Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2013

Μπαζώθηκαν 800 χιλιόμετρα ρεμάτων


Του Δημήτρη Λάππα/Kathimerini.gr

«Η καταιγίδα ήταν τόσο έντονη, που φούσκωσε το ποτάμι. Η γέφυρα παρασύρθηκε, με αποτέλεσμα η Αθήνα να κοπεί στα δύο». Η είδηση διαδόθηκε από στόμα σε στόμα σπέρνοντας τον φόβο στους κατοίκους της πόλης. Πότε και που συνέβη αυτό; Tο 1852, στην Αθήνα. Ποιο ήταν το ποτάμι που φούσκωσε; Η σημερινή οδός Σταδίου...

Από τότε πέρασαν αρκετές δεκαετίες κατά την διάρκεια των οποίων άλλαξαν οι προτεραιότητές μας... Στο όνομα της αντιπαροχής (κατά την δεκαετία του ΄50) κι εν συνεχεία για την «εξυπηρέτηση» του αυτοκινήτου, τα ποτάμια αντιμετωπίστηκαν σαν εμπόδια μέσα στο αττικό περιβάλλον. Όχι μόνον δεν τα προστατεύσαμε, αλλά τα καταστρέφουμε (ακόμη και σήμερα). Έτσι, ολόκληρες περιοχές αποκόπηκαν μεταξύ τους, όπως για παράδειγμα οι περιοχές Νέου Φαλήρου και Μοσχάτου.

Ωστόσο, τα ποτάμια εξακολουθούν να ρέουν κάτω από τους δρόμους της Αθήνας. Σε πολλά κτίρια κατά μήκος του δρόμου αντλούνται και σήμερα νερά, με υδραυλικά συστήματα, ενώ γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι. Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά. Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945, είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα και σήμερα, μόλις, 434 χιλιόμετρα, μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%. Όπως, δε, προκύπτει από μελέτη του ΙΓΜΕ, πριν από μερικά χρόνια, το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόλις το 20% έπεφτε στην θάλασσα, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει αλλάξει δραματικά.

Καθίσταται, λοιπόν, σαφές, ότι τα πλημμυρικά φαινόμενα που συχνά – πυκνά σημειώνονται στο λεκανοπέδιο, δεν αποτελούν «κεραυνό εν αιθρία», αλλά είναι αποτέλεσμα των επιλογών μας και της στρεβλής ανάπτυξης που ακολουθήσαμε.

Και οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί: μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δομημένες επιφάνειες στην Αθήνα κάλυπταν το 25% του λεκανοπεδίου. Μετά το 1975, το 75% καλύφθηκε από δομημένες επιφάνειες και δρόμους δίκτυα, ενώ οι ελεύθεροι χώροι αποτελούν, μόλις, στο 4%.


Έλλειψη υποδομών

Και φυσικά, ουδέποτε επιχειρήσαμε να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις της στρεβλής ανάπτυξης που ακολουθήσαμε, με την δημιουργία βασικών έργων υποδομής. Οι υφιστάμενες υποδομές είναι ανεπαρκέστατες, αφού εκτιμάται ότι καλύπτουν, μόλις, το 40 – 45%, της Αττικής, με αποτέλεσμα, σε αρκετές περιοχές, να δημιουργούνται έντονα πλημμυρικά φαινόμενα, ακόμη και με μιας μικρής διάρκειας βροχόπτωση. Κάτι που θα μπορούσε να αποφευχθεί με έναν καλύτερο προγραμματισμό των έργων.

Υπάρχουν περιοχές όπου το πρόβλημα των πλημμυρικών φαινομένων θα είχε μειωθεί σημαντικά (ή και θα είχε λυθεί) με απλές επεμβάσεις, που, όμως, δεν προχωρούν γιατί θα μετατεθεί σε άλλους Δήμους, νοτιότερα, επειδή δεν έχουν γίνει εκεί τα αναγκαία έργα. Γιατί στην συντριπτική τους πλειοψηφία τα προωθούμενα έργα είναι αποσπασματικά, χωρίς να εντάσσονται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό, όπου τα προβλήματα θα αντιμετωπίζονται συνολικά και όχι στο πλαίσιο εξυπηρέτησης τοπικών μικροκομματικών συμφερόντων...

Τα προβλήματα, ωστόσο, δεν σταματούν εδώ, αφού, ακόμη και σήμερα, τα ρέματα και οι χείμαρροι του λεκανοπεδίου, δεν έχουν οριοθετηθεί. Τώρα άρχισε να κινείται κάτι (σε καθαρά ωστόσο, διαδικαστικό επίπεδο), για την οριοθέτησή των ρεμάτων, εξαιτίας κοινοτικής οδηγίας, για την αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων.

Έως, ότου, όμως, ολοκληρωθεί η οριοθέτησή τους –και κρίνοντας από την μέχρι σήμερα εμπειρία, τα ρέματα, μάλλον, θα συνεχίσουν να μπαζώνονται και σε συνδυασμό με την έλλειψη ουσιαστικών υποδομών (αντιπλημμυρικά έργα, δίκτυο απορροής κλπ), ακόμη και με μιας μικρής διάρκειας και έντασης βροχόπτωση, ολόκληρες περιοχές μετατρέπονται σε λίμνες.

Εκτός κι εάν συνειδητοποιήσουμε, ότι το ρέμα δεν αποτελεί «εχθρό», αλλά ουσιαστικό σύμμαχο στην προσπάθεια ανάδειξης των περιοχών.


Ποια ρέματα χρήζουν διευθέτησης

Ας δούμε, όμως, ανά γεωγραφική ενότητα, ποια είναι τα βασικά ρέματα που χρήζουν διευθέτησης.

Ανατολική Αττική: Παλλήνης, Γέρακα, Πηγάδια, Καλίσια, Ραφήνας (και τα συμβαλλόμενα μικρά ρέματα Πικερμίου), Νέας Μάκρης, Αναβύσσου, Παλαιάς Φώκαιας, Σαρωνίδας, Σκόρπιο Ποτάμι (στην περιοχή Μαραθώνα), Πυθαγόρα (στον Διόνυσο).

Δυτική Αττική: Σαρανταπόταμος (στην Χαλυβουργική), Μαύρη Ώρα, Αγίας Αικατερίνης, Αγίου Γεωργίου (στον Ασπρόπυργο), Νέας Περάμου, Μαυραντζάς (στα Μέγαρα), Εσχατιάς (στο Μενίδι), Καναπίτσας, Χαϊδαρόρεμα και το ρέμα Περιστερίου.

Κεντρική Αττική: Κηφισός (αποτελεί τον τελικό αποδέκτη των ομβρίων του λεκανοπεδίου και εκκρεμούν τα έργα διευθέτησης της κοίτης στο «ανοικτό» τμήμα του), Ευρυπίδων, Σφακίων, Ποδονίφτη, Μιχελή, Λιοσίων, Χαλανδρίου, Πρ. Δανιήλ, Θεσσαλονίκης, Κυκλοβόρου, Πύρνας και Αμαρουσίου.

Για όλα τα προαναφερθέντα ρέματα απαιτείται υπολογισμός του νερού που μπορούν να δεχθούν και σε συνάρτηση με τα υδρολογικά δεδομένα των περιοχών από τις οποίες διέρχονται, να προχωρήσουν οι εργασίες διευθέτησης, ώστε να ακολουθήσει η υλοποίηση των αντιπλημμυρικών έργων που απαιτούνται

Τα ρέματα, χθες και σήμερα

Στα τέλη του 19ου αιώνα, διέσχιζαν το λεκανοπέδιο, 700 χείμαρροι, ποτάμια και ρυάκια. Το 1999, ο αριθμός τους ήταν μικρότερος των 70 (κάτω, δηλαδή και από το 10%) και σήμερα, δεν υπερβαίνουν τα 50. Που χάθηκαν;

Μπαζώθηκαν και καταπατήθηκαν. Μόνο στο λεκανοπέδιο της Αττικής έχουν μπαζωθεί και τσιμεντοποιηθεί περίπου 550 χιλιόμετρα ρέματα και χείμαρροι. Κι αυτό, προκειμένου να πραγματοποιηθούν τα οικιστικά όνειρα των κατοίκων της Αθήνας, με τις γνωστές συνέπειες που και σήμερα (για πολλοστή φορά) βιώσαμε. Ο Ιλισός, ήταν το μεγαλύτερο ποτάμι που διέσχιζε την Αθήνα. Ξεκινούσε από τον Υμηττό, για να καταλήξει στην θάλασσα. Παλιά ήταν ανοικτό.

Σήμερα, κυλάει εξ ολοκλήρου υπογείως, κάτω από τη Μιχαλακοπούλου, περνάει από την Βασ. Σοφίας (μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο), συνεχίζει στην Καλλιρρόης, για να καταλήξει μετά την Καλλιθέα στην θάλασσα.

Οι Αθηναίοι θεωρούσαν τον Ιλισό, ιερό και στις όχθες του διατηρούσαν βωμούς πολλών θεών, όπου τελούνταν τα Μικρά Μυστήρια, τα οποία σχετίζονταν τόσο με τα Ελευσίνια, όσο και με Διονυσιακές τελετουργίες. Από το ιερό, αυτό, ποτάμι το μόνο που απομένει σήμερα εμφανές είναι η στεγνή και χορταριασμένη κοίτη του, δίπλα στην οποία είναι χτισμένη η Αγία Φωτεινή του Ιλισού.

Στον Ιλισό χυνόταν ο Ηριδανός που ξεκινούσε από τον Λυκαβηττό και κατέβαινε από το Κολωνάκι. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Μετρό στην πλατεία Συντάγματος, ανακαλύφθηκε η αρχαία κοίτη του. Ο ποταμός συνεχίζει στις οδούς Μητροπόλεως και Ερμού, στην Αρχαία Αγορά και καταλήγει στον Κεραμεικό.

Την κοίτη του Ηριδανού συνάντησε το Μετρό και στο Μοναστηράκι, γεγονός που ανησύχησε ιδιαίτερα τους υπεύθυνους, καθώς το ποτάμι φούσκωσε κάποιες φορές επικίνδυνα κατά τη διάρκεια των εργασιών. Ακόμα και σήμερα, ο υπόγειος ποταμός κατεβάζει 20-30 κυβικά νερού την ώρα, ενώ τις βροχερές μέρες το νερό υπερδιπλασιάζεται και από τα νερά του πλημμυρίζει η Ποικίλη Στοά και η Αρχαία Αγορά.

Από το Λυκαβηττό ξεκινούσε και ο Βοϊδοπνίχτης που χωριζόταν, με ένα μέρος του να περνάει από την οδό Δημοκρίτου και την οδό Ακαδημίας προς το Αρσάκειο. Από τα Τουρκοβούνια ξεκινούσε ο Κυκλόβορος, ένας από τους μεγαλύτερους χειμάρρους της Αθήνας, που έφθανε στο Πεδίον του Άρεως και διαμέσου της οδού Μάρνη κατέληγε στην πλατεία Βάθης.

Το Παγκράτι και τον Βύρωνα διέσχιζαν ο Αλασσώνας και το ρέμα «Πήδημα της Γριάς» αντίστοιχα. Στο Φάληρο χύνονταν ο Βουρλοπόταμος (ή Ξηροτάγαρος) και το ρέμα της Πικροδάφνης. Το ρέμα του Ποδονίφτη κυλάει κάθετα τους δήμους Χαλανδρίου, Ψυχικού, Φιλοθέης και Ν. Ιωνίας, διασχίζει υπόγεια τη Λεωφόρο Κηφισίας καταλήγοντας στον Κηφισό.

Οι πανεπιστημιακές μελέτες συγκρίνουν την σημερινή τσιμεντούπολη με τις παλαιότερες διαμορφώσεις της, όπου γεωργικές εκτάσεις, χωράφια και ποτάμια διέσχιζαν τη γη. Η εικόνα των πανάρχαιων ποταμών που πότιζαν την Αθήνα και απορροφούσαν τα νερά της βροχής έχει περάσει ανεπιστρεπτί.

Έτσι, κάθε φορά που βρέχει λίγο παραπάνω, λόγω των επιχωματώσεων και των αλλοπρόσαλλων οικιστικών σχεδίων, τα υπόγεια ποτάμια «φουσκώνουν» και πλημμυρίζουν ολόκληρες περιοχές υπενθυμίζοντάς μας την μακραίωνη ύπαρξή τους και χλευάζοντας τις όποιες (εκ μέρους μας) προσπάθειες εξαφάνισής τους.

Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2013

ThermoMap: ημερίδα για την αβαθή γεωθερμία στην Καλαμάτα


Από 1η Σεπτεμβρίου του 2010, το Ι.Γ.Μ.Ε. (σήμερα E.K.B.A.A. – Ι.Γ.Μ.Ε.Μ.) μαζί με άλλους έντεκα Ευρωπαίους Εταίρους από οκτώ χώρες συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Project “ThermoMap”, του οποίου ο πλήρης τίτλος είναι “Area mapping of superficial geothermic resources by soil and groundwater data” («Περιοχική χαρτογράφηση των ρηχών γεωθερμικών πόρων από δεδομένα εδάφους και υπόγειων νερών»). Η διάρκεια του Project είναι 36 μήνες.

Τo “ΤhermoMap” είναι ένα καινοτόμο συγχρηματοδοτούμενο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα (FP7, κάτω από το Information and Communications Technologies (ICT) Policy Support Programme, ‘ICT-PSP’), που εστιάζει το ενδιαφέρον του στη χαρτογράφηση του δυναμικού της πολύ ρηχής γεωθερμικής ενέργειας στην Ευρώπη. Δίνει έμφαση στην οριζόντια ρηχή γεωθερμική ενέργεια μέσα στα πρώτα 10 m κάτω από την επιφάνεια του εδάφους.

Αποσκοπεί στην προώθηση ενός περιβάλλοντος πληροφόρησης για την ανάπτυξη γεωθερμικών συστημάτων μικρού βάθους στην Ευρώπη. Το Έργο ThermoMap συνδυάζει και αναλύει τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα (γεωλογικά, κλιματικά, τοπογραφικά, εδαφολογικά, υδρογεωλογικά και διοικητικά) προκειμένου να υπολογισθεί μια τιμή γεωθερμικού δυναμικού για πολύ μικρά βάθη και σε μεγάλη και μεσαία κλίμακα.

Η ανάλυση των γεωδεδομένων πραγματοποιείται σε ένα περιβάλλον G.I.S., με τυποποιημένες μεθόδους, που ισχύουν για όλες τις χώρες που συμμετέχουν στο Έργο. Η χρήση των υπαρχόντων γεωεπιστημονικών πληροφοριών και η σύνδεσή τους με σύστημα GIS θα βοηθήσει στην εύρεση περιοχών, ευνοϊκών για αξιοποίηση της αβαθούς γεωθερμίας, σε πολύ σύντομο χρόνο και με χαμηλό κόστος. Αυτές οι πληροφορίες θα βελτιώσουν τις δυνατότητες για γρηγορότερο, πιο αξιόπιστο, καλύτερο, ευκολότερο και φθηνότερο σχεδιασμό συστημάτων Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας (ΓΑΘ).

Με τη βοήθεια ενός διαδραστικού εργαλείου πληροφόρησης που θα τρέχει σε κάποιο πρόγραμμα περιήγησης Web, o κάθε χρήστης (εταιρίες, κρατικές αρχές, επιχειρήσεις, ιδιώτες, μελετητικά γραφεία σχεδιασμού και εγκαταστάσεων ΓΑΘ, ακαδημαϊκά ιδρύματα, ιδιώτες και λοιποί ενδιαφερόμενοι) θα μπορεί να ελέγχει το εκτιμώμενο ρηχό γ/θ δυναμικό στην περιοχή ενδιαφέροντος και οι ειδικοί θα μπορούν να σχεδιάζουν καλύτερα τα συστήματα ΓΑΘ και να ελέγχουν.

Το ThermoMap μέσω της παροχής εύκολης και γρήγορης διαδικτυακής γεωγραφικής πληροφόρησης – θα συνεισφέρει στην οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση της τεχνογνωσίας για την αβαθή γεωθερμία στην Ευρώπη και θα συντελέσει στη συνεργασία εμπειρογνωμόνων από διάφορες χώρες, ξεπερνώντας πιθανά εμπόδια.

Για κάθε χώρα που συμμετέχει, εκτός από το σύνολό της, όπου θα απεικονίζεται προσεγγιστικά το ρηχό γεωθερμικό δυναμικό, έχει επιλεγεί και μια περιοχή δοκιμής (test area) για συστηματικότερη και πιο λεπτομερή μελέτη. Για την Ελλάδα, έχει επιλεγεί ως test area η ευρύτερη περιοχή πόλεως Καλαμάτας.

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ThermoMap, θα πραγματοποιηθεί ενημερωτική ημερίδα στην πόλη της Καλαμάτας την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013, στο Αμφιθέατρο “Αλέξανδρος Κουμουνδούρος” κατά τις ώρες 9.30 – 13.45.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2013

Διαμαρτυρία της Greenpeace έξω από το Οικονομικών: Το σπίτι που μπάζει από παντού!


Μία πρωτότυπη διαμαρτυρία αποφάσισαν να κάνουν ακτιβιστές της Greenpeace, οι οποίοι έστησαν έξω από το υπουργείο Οικονομικών το «σπίτι που μπάζει από παντού».

Τα μέλη της οργάνωσης διαμαρτύρονται γιατί την ώρα που 6 στους 10 πολίτες υποφέρουν από το κρύο, η τιμή του πετρελαίου και οι λογαριασμοί της ΔΕΗ ολοένα αυξάνονται, η Greenpeace καλεί τον κόσμο να ζητήσει από τον υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, να επενδύσει σε ένα μαζικό πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων.

Ένα ευρύ πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων είναι η πιο αποδοτική, φιλική στο περιβάλλον και κοινωνικά δίκαιη επένδυση. Η πραγματική λύση για να μην ξανακρυώσουμε ποτέ! Μπορεί να εξοικονομήσει από τις ενεργειακές δαπάνες νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων 9 δις € ως το 2020, να μειώσει τις εισαγωγές πετρελαίου κατά 650.000 τόνους ετησίως και να δημιουργήσει περισσότερες από 50.000 θέσεις εργασίας σε όλο το εύρος του κατασκευαστικού τομέα, αλλά και την εγχώρια πράσινη βιομηχανία.

«Δεν θα βρισκόμασταν σήμερα έξω από το Υπουργείο Οικονομικών, αν δεν ήταν επιτακτική ανάγκη να επενδύσουμε σήμερα κιόλας στην εξοικονόμηση ενέργειας»,ανέφερε ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικών αλλαγών στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace.

«Όσο περισσότερο καθυστερούμε, τόσο περισσότερο χάνουμε ευκαιρίες να καταπολεμήσουμε την ενεργειακή φτώχεια, την ανεργία, αλλά και να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.»

Παράλληλα οι ίδιοι στέλνουν και ζητούν και από τους πολίτες να στείλουν email στον Γιάννη Στουρνάρα, ζητώντας του να επανεκκινήσει την οικονομία επενδύοντας στα σπίτια μας.



Πηγή:  | iefimerida.gr

Enhanced by Zemanta

Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

Στην Κομοτηνή η πιο σύγχρονη μονάδα ανακύκλωσης μπαταριών


Η ανακύκλωση των μπαταριών είναι μια επιχειρηματική κίνηση που μπορεί να δώσει πίσω μέχρι και το 80% των πρώτων υλών στην εταιρεία Sunlight Recycling, συμφερόντων Πάνου Γερμανού.

Αυτός είναι και ο λόγος της μεγάλης επένδυσης 20 εκατ. ευρώ, την οποία πραγματοποιεί η εταιρεία στη Βόρεια Ελλάδα στη Βιομηχανική Περιοχή Κομοτηνής.

Όπως ανακοίνωσε χθες η εταιρεία παρουσιάζοντας την επένδυση, πρόκειται για την πλέον σύγχρονη μονάδα ανακύκλωσης συσσωρευτών μολύβδου στην Ευρώπη.

Η επένδυση πραγματοποιείται σε έκταση 42 στρεμμάτων στο Νομό Ροδόπης και θα έχει ολοκληρωθεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2013, ενώ θα δημιουργήσει 59 νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Sunlight Κ. Λαύκα, «η νέα μονάδα ανακύκλωσης στην Κομοτηνή θα είναι η πιο σύγχρονη από τις 37 που λειτουργούν στην Ευρώπη.

»Στην πρώτη φάση λειτουργίας της η ετήσια παραγωγική δυναμικότητα θα ξεπεράσει τους 15.000 τόνους κραμάτων μολύβδου, καλύπτοντας το 80% των αναγκών μας σε πρώτη ύλη και συμβάλλοντας σημαντικά στη βελτίωση της κερδοφορίας μας. Παράλληλα θα αποτρέψει εκροή συναλλάγματος για τη χώρα ύψους 40 εκατ. ευρώ, που πλέον θα παραμείνει στην Ελλάδα».

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι σήμερα στην Ελλάδα, παρά τη σχετική νομοθεσία, «ανακυκλώνεται με νόμιμες διαδικασίες μόνο το 20% των χρησιμοποιημένων μπαταριών, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη ξεπερνά το 95%».

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της εταιρείας Χρ. Καρτάλη, «η νέα αυτή επένδυση έρχεται να ενδυναμώσει το ελληνικό επιχειρείν εν μέσω κρίσης».

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...